صادق افتخاری فر؛ سیدفرید خلیفهلو
چکیده
در سالهای اخیر چارچوب محدودیتبنیادی که از نظریة بهینگی اقتباس شده، جهت توصیف و تجزیه و تحلیل اختلالات گفتار و زبان به کار گرفته شده است. این مقاله شرحی از کاربرد نظریة بهینگی در توصیف و تحلیل ساختار نحوی دانشآموز «الف» ـ که یک دانشآموز پسرِ 16 سالة فارسیزبان کمشنوا است ـ را بر اساس نقض محدودیتهای هسته در برخی از ...
بیشتر
در سالهای اخیر چارچوب محدودیتبنیادی که از نظریة بهینگی اقتباس شده، جهت توصیف و تجزیه و تحلیل اختلالات گفتار و زبان به کار گرفته شده است. این مقاله شرحی از کاربرد نظریة بهینگی در توصیف و تحلیل ساختار نحوی دانشآموز «الف» ـ که یک دانشآموز پسرِ 16 سالة فارسیزبان کمشنوا است ـ را بر اساس نقض محدودیتهای هسته در برخی از گروههای نحوی ارائه و پیشنهاد میکند. در این مقاله تعدادی از جملاتی که در ارزیابی و سنجش گفتاردرمانگر از این دانشآموز به دست آمده، در چارچوب نظریة بهینگی تحلیل و تبیین شدهاند. نتیجة تحلیل نشان داد که نقض محدودیتهای مربوط به هسته در گروههای نحوی را میتوان بر اساس چارچوب نظریة بهینگی تحلیل و توصیف کرد. با این نگاه، تحلیل و تبیین جملات دانشآموز مزبور درک عمیقتری از ساختار نحوی وی به ما میدهد. نکتة دیگر اینکه در برنامة گفتاردرمانی این دانشآموز، فرونشانی محدودیتهای نشانداری به رتبة پایینتر توسط آموزش محدودیتهای پایایی ـ که اکثراً نقض محدودیتهای هستة گروهها هستند ـ ساختار نحوی نام برده را به فرد دارای گفتار طبیعی نزدیکتر میکند. پیشنهاد میشود که برای برآورده شدن این مهم، ابتدا هستههای هر گروه به دانشآموز آموزش داده شوند و در گام بعدی، بهتدریج متممها به هستهها افزوده شوند.